Biblia en un año - Ñandejara Ñe’ẽ ✟

Biblia en un año Jasyteĩ 19

1. Jacob opyta Canaánpe, oiko haguépe itúva.

2. Jacob rogagua kuéra rekovekue kóicha vaekue: José oguereko 17 áño ha oñangareko ovecha ha kavara kuérare itúva kuña kuéra Bilhá ha Zilpá memby kuéra ndive. Peteĩ ára omombe'u itúvape ko'ã ityke'ýra hembiapo vaiha.

3. Jacob ohayhuve Josépe ityke'ýra kuéragui, oikove ypy haguére chupe ituja riréma ha ojapouka chupe peteĩ ao jyva puku.

4. Ityke'ýra kuéra ohechávo itúva ohayhuveha chupe, ndaija'éi hese ha noñe'ẽvéi chupe.

5. Peteĩ jey José omombe'u ityke'ýra kuérape ohecha vaekue iképe ha ko'ýte ipy'aro hikuái hendive.

6. He'i chupe kuéra: —Pehendumi ko che képe ahecha vaekue:

7. Ñaimemba kokuépe jajokua hína ñande trígo apesã. Peichaháguinte che trígo apesã oñembo'y ha opyta upéicha, pene mba'e kuéra katu omongora joa chupe ha ojayvy henondépe.

8. Ityke'ýra kuéra he'i chupe: —Reimo'ã piko ndetaha ore ruvicha guasu? Ha ko'ýte ipy'a rasyve hendive umi mba'e iképe ohechávare, ha hese kuéra he'ívare.

9. José ohecha jey ikepegua ha omombe'u hyke'y kuérape. He'i chupe kuéra: —Ahecha che képe kuarahy, jasy ha 11 mbyja oñesũ ramo che renondépe.

10. Upéva omombe'u avei itúvape ha itúva oja'o chupe: —Mba'e piko rereko ne akãme rehecha haguã upéicha nde képe? Reimo'ã piko nde sy, nde ryke'y kuéra ha che roñesũtaha ne renondépe?

11. Ityke'ýra kuéra ipy'a rasy eteve hendive, itúva katu ojepy'a mongeta ko'ã mba'ére.

12. José ryke'y kuéra oho Siquem gotyo itúva ovecha kuéra reheve.

13. Jacob he'i Josépe: —Eju torojokuái. José he'i: —Aháma taita.

14. Túva he'i chupe: —Nde ryke'y kuéra oiméne Siquémpe ijovecha kuéra reheve. Tereho ehecha mba'éichapa oiko ha eju jey emombe'u chéve. José osẽ Hebróngui ha oguahẽ Siquémpe.

15. Peteĩ karai ohecha José ojereha oikóvo upe rupi ha oporandu chupe: —Mba'e piko reheka?

16. José he'i chupe: —Aheka che ryke'y kuérape. Nderehechái mba'épa?

17. Upe karai he'i chupe: —Ahendu oho hague Dotán gotyo. José oho ohekávo, ha ojuhu chupe kuéra Dotánpe.

18. Ha'e kuéra ohecha chupe mombyry guive. Oguahẽ mboyve, oñemoĩ hikuái peteĩ ñe'ẽme ojuka haguã chupe,

19. ha he'i hikuái ojupe: —Péina pépe ou hína ku ohecháva iképe heta mba'e.

20. Jajukána, jaity peteĩ ykua ipypukúvape ha ja'e hese tymba ñarõ ho'u hague chupe; jahecha mba'épa oiko umi mba'e ohecha vaekue iképegui.

21. Rubén ndoipotái ojejuka ityvýra ha he'i: —Natekotevẽi jajuka.

22. Jaitýnte ko ñu mbytépegua ykuápe. He'i upéicha, upéi oguenohẽ haguã upégui ha ogueraha jey itúvape.

23. Oguahẽvo José, ityke'ýra kuéra oipe'a chugui ijao jyva puku,

24. ha oity chupe peteĩ ykua pypukúpe.

25. Okaru aja hikuái, ohecha sapy'a Ismaelgua kuéra oúva Galaádgui. Ogueroja hikuái Egíptope ikaméllo apére mangaisy ha mba'e ryakuãita.

26. Ha Judá he'i ityvýra kuérape: —Maerãpa jajukáta ñande ryvýpe ha upéi ñañeha'ãta ñamokañy ojekuaa'ỹ haguã ñande jajuka hague chupe?

27. Jajuka rangue, ñame'ẽ umi Ismael ñemoñarépe, ha ha'e kuéra tome'ẽ ñandéve hepykue. Upéicha nañamongy'a mo'ãi ñande po huguýre. Ñande ryvy niko. Opavavépe iporã upéva.

28. Ohasávo upe rupi umi ñemuhára Madiangua, ityke'ýra kuéra oguenohẽ Josépe ykuágui ha ome'ẽ chupe kuéra 20 pláta pehẽnguére. Madiangua ogueraha Josépe, Egíptope.

29. Rubén oho ra'e upe ykuápe ha ohecha José ndaipóri veimaha. Omondoro ijao ñembyasýgui,

30. oho jey ityvýra kuéra rendápe ha he'i: —Ndaipóri niko pe ykuápe upe mitã rusu! Mba'e piko che ajapóta ko'ágã?

31. Ojuka hikuái peteĩ kavara ra'y ha omona huguykue José aóre.

32. Upéi oguerahauka itúvape ha he'ika chupe: “Kóva rojuhu kuri. Ndaha'éipa nde ra'y ao”?

33. Ohechávo upe ao Jacob he'i: “Ha'e che ra'y José aokue. Ojukáne ra'e chupe tymba ñarõ ha ho'u.”

34. Jacob omondoro ijao ñembyasýgui, oñemonde ao vosakuépe, ha are oiko péicha ombyasýgui ita'ýra mano.

35. Ita'ýra ha itajýra kuéra oñeha'ã ombopy'a guapy chupe. Ha'e katu ndoikuaaséi mba'eve ha he'i: —Amondéne ao hũ che ra'ýre, amano meve. Ha oguerojahe'o chupe.

36. Upe aja, ñemuhára Madián pegua ogueraha José Egíptope. Upépe ome'ẽ hepýre hembiguairã Potífarpe, Faraón róga rerekua ha hembiguái kuéra ruvicha.

38:1-30

1. Umi ára umívape Judá oheja ityvýra kuérape ha oho oiko peteĩ táva hérava Adulámpe, peteĩ karai hérava Hira ndive.

2. Upépe oikuaa karai Canaangua hérava Súape, ha omenda itajýrare.

3. Kóva imemby chugui mitã kuimba'e ha Judá ombohéra Er.

4. Upéi imemby jey mitã kuimba'e ha ombohéra Onán.

5. Upe rire, imemby jey mitã kuimba'e ha ombohéra Selá. Ko ita'ýra kóva oikove ypývo, Judá oĩ Quezíbpe.

6. Judá omomenda ita'ýra ypykue Er, peteĩ kuña hérava Tamar rehe.

7. Er katu ojapo ivaíva Ñandejára renondépe ha Ñandejára ojuka chupe.

8. Upérõ Judá he'i Onánpe: —Emenda nde ryke'y rembirekorére, nde niko hovaja.

9. Onán katu, ndoguerekoséigui ñemoñare imba'e'ỹva, oñenóvo ityke'ýra rembirekore ndive ojehekýi jepi chugui ha oñohẽ okápe, ani haguã omoñemoñare ityke'ýrape.

10. Tupãme ombopochy upe ojapóva ha ojuka avei chupe.

11. Upérõ Judá he'i ita'ýra rembirekore Tamárpe: —Eiko remenda'ỹre nde ru rógape, okakuaapa peve che ra'y pahague Selá. He'i upéicha okyhyjégui ita'ýra Selá omano ramo guarã avei, omano haguéicha ityke'ýra kuéra. Tamar oho oiko itúva rógape.

12. Heta ára ohasa ha omano Judá rembireko, Súah rajy. Opa rire ñembyasy ára, Judá oho Timnátpe iñirũ Hira ndive, oñapĩvo ijovecha kuéra.

13. Tamárpe oñemombe'u imenare ru oho hague Timnátpe oñapĩvo ijovecha kuéra.

14. Upérõ Tamar oipe'a pe ijao iména mano reheguáva, ojehova mo'ã, omonde kuña reko vai ao ha oguapy táva Enaim rokẽme, Timnat rape rembe'ýpe. Ohecha niko Selá okakuaapamaha, ha noñeme'ẽiha chupe imenarã.

15. Judá ohecha chupe ha oimo'ã kuña reko vai, ojehova mo'ãgui.

16. Oñemboja hendápe, omongeta chupe ha he'i: —Jahána ógape. Ndoikuaái ita'ýra rembirekoreha. Ha upe kuña oporandu chupe: —Mba'épa reme'ẽta chéve che rereko haguã?

17. Judá he'i chupe: —Aguerukáta ndéve peteĩ kavara ra'y. Upépe pe kuña he'i chupe: —Reheja ramo chéve peteĩ mba'e jeroviaha reruka peve chéve upe kavara ra'y, upéicha ramo mante aháta ne ndive.

18. Judá oporandu chupe: —Mba'eichagua mba'e jeroviaha piko reipota? Upe kuña he'i chupe: —Pe ne kuãirũ ha'ãngáva iñapytĩha reheve, ha pe yvyra rejekoha reraháva nde pópe. Judá ome'ẽ upe kuñáme opa mba'e ojeruréva. Oñeno hendive, ha nipo ombohye guasu ra'e.

19. Upe rire Tamar oho jey hógape, oipe'a hova mo'ãha ha omonde jey ijao tee.

20. Judá oguerahauka chupe pe kavara ra'y, ome'ẽ jey haguã chupe umi mba'e ome'ẽ vaekue chupe ojerovia haguã. Oguerahauka iñirũ Hira rupi, ha iñirũ ndojuhuvéi upe kuñáme.

21. Upémarõ oporandu umi upépe guápe: Mamo piko oiko pe kuña reko vai oñemoĩva jepi táva Enaim rokẽme, tape rembe'ýpe? He'i hikuái chupe: —Ápe ndaipóri mba'eveichagua kuña reko vai.

22. Upémarõ oho jey Judá rendápe ha he'i chupe: —Ndajuhúi. Ha umi upepegua he'i upe rupi ndaiporiha mba'eveichagua kuña reko vai.

23. Judá he'i: —Topyta heseve, ani oñembohory hikuái ñande rehe. Arahaukáma chupe ikavara ra'yrã ha nde nderejuhúi.

24. Mbohapy mes haguépe, oñemomarandu Judápe: —Nde ra'y rembirekore Tamar, kuña reko vai ko'ágã, ha oime hye guasu. Judá he'i: —Toñerenohẽ táva rokápe ha tojehapy.

25. Oñerenohẽvo, Tamar he'ika imenare rúpe: —Amondo ndéve kuãirũ ha'ãngáva, iñapytĩha ha yvyra ojejekoha. Ijára che mbohye guasu. Ndépa reikuaa chupe?

26. Judá ohecha kuaa imba'eha ha he'i: —Upéva ndaha'éi hembiapo vaikue. Che rembiapo vaikue uvei hína, name'ẽi haguére chupe che ra'y Selá imenarã. Ha upe guive ndoikovéi hendive.

27. Oguahẽvo imemby haguã ára, mokõi mitã oĩ hetepýpe.

28. Ha imembýtama ramo, peteĩ oguenohẽ okápe ipo ha herekua oñapytĩ ipyapýre peteĩ apytĩha pytã he'ívo: —Kóva raẽ osẽta.

29. Ha'e katu omoinge jey ipo ha osẽ ityke'ýra. Herekua he'i: —Reñemopa'ũ kuaaite piko! Ha ombohéra Fares.

30. Upéi osẽ ityvýra, ipyapy apytĩha pytã reheve ha ombohéra Zérah.

9:11-20

11. Upe nde kuaáva, nde rehe ojerovia, neremboykéigui ne rendápe oguahẽvape.

12. Pepurahéi Ñandejárape Siónpe oguapýva, peikuaauka opa rupi hembiapokue.

13. Tupã imandu'a imboriahúvare, ha imba'e jerurégui ndahesaráiri. Ha'e ojahéi umi ojopy vaíva mboriahúvape.

14. Ñandejára che poriahurereko kena. Nderehechái piko mba'éichapa che jopy vai umi che rehe ija'e'ỹva? Amanótama niko. Ejúna che renohẽ mano rãiguágui.

15. Jerusalénpe, opavave rovake, rogueropurahéine, aikuaaukáne avy'aha nde rupi aikove haguére.

16. Heko vaíva ho'a yvykuápe ha'e voi ojo'o vaekuépe, ipy pa'ã upe ñuhãme ha'e omoĩ vaekuépe.

17. Ñandejára ojekuaauka ha omoĩ opa mba'e hendápe. Heko vaíva omoĩ ñuhã ha ha'e jeýnte ho'a pype.

18. Iñañáva omanomba, ha upéicha avei umi Tupãgui hesaráiva.

19. Imboriahúvagui Tupã ndahesarái, ha umi ha'e kuéra oha'arõva ndopa reíri chéne.

20. Epu'ã Ñandejára. Anítei avave oñembotuicha ne renondépe, toñemboja heko vaíva ne rendápe rembojovake haguã.

3:31-35

31. Ani reikose umi mbaretépe oikóvaicha, ani rejehe'a hese kuéra.

32. Iñañávape Ñandejára ndohayhúi, imarangatúvape omokunu'ũ.

33. Heko añávare Ñandejára ojahéi, ha heko potĩva róga katu ohovasa.

34. Oñembotuichávagui mba'eve ndoikuaaséi, imboriahúvape katu oipytyvõ.

35. Iñarandúvape omoherakuã porãne, itavývape katu omotĩne.

Mateo 13:1-30

1. Pe árape voi, Jesús osẽ hógagui ha oho yguasu Galiléa rembe'ýpe. Upépe oguapy oñe'ẽ haguã.

2. Ha hetágui umi oñembyatýva Jesús jerére, ojupi ha'e ha oguapy peteĩ kanóape, ha opavave opyta pe y rembe'ýpe.

3. Upe guive ha'e oñe'ẽ chupe kuéra heta mba'ére, ha oiporu ñe'ẽ mbojoja omyesakã haguã chupe kuéra pe he'iséva. He'i chupe kuéra: “Oĩ vaekue peteĩ osẽva oñemitỹ haguã.

4. Ha omosarambívo pe oñotỹséva ra'ỹi, oĩ ho'áva umi tape ojeguataha rupi ha ou guyra kuéra ha ho'upa.

5. Oĩ avei ho'áva itatýpe, yvy ipokãháme. Umíva voi heñói, ipererĩgui pe yvy.

6. Kuarahy ojopévo katu ohapypa, ha ndahapo pypukúigui ipirupa.

7. Oĩ avei ho'áva ñuatĩndýpe, ha umi ñana okakuaávo ojaho'ipa ha ojuka.

8. Oĩ katu avei ho'áva yvy iporãháme ha upépe hi'a heta. Oĩ hi'áva 100, oĩ hi'áva 60 ha oĩ hi'áva 30.” Jesús upéi he'i chupe kuéra:

9. “Ohendúvake tojapysaka porã.”

10. Upéi, hemimbo'e kuéra oñemboja Jesús rendápe ha oporandu chupe: —Mba'ére piko opavavépe reñe'ẽ jave, reiporu ñe'ẽ mbojoja chupe kuéra rembo'e haguã?

11. Jesús he'i chupe kuéra: —Tupã niko oikuaauka peẽmente umi mba'e ñemimby Tupã sãmbyhy yvága peguáre. Chupe kuéra katu nahániri.

12. Upe oguerekóvape oñeme'ẽvéta oguerekove haguã, ha upéva ári oñeme'ẽvéta chupe. Upe oguereko'ỹvagui katu, pe michĩmi oguerekóva jepe ojepe'áta, ha mba'evete ndopyta mo'ãi chupe.

13. Ko'ãva niko omaña ramo jepe ndohechái hína, ha ohendu ramo jepe ndoikéi iñakãme. Upévare añe'ẽ chupe kuéra ñe'ẽ mbojoja rupi.

14. Ha péicha, ojehu chupe kuéra upe maranduhára*f** Isaías he'i haguéicha: Ko'ãva ohenduve ramo jepe ndoikuaa mo'ãi, omañave ramo jepe ndohecha mo'ãi.

15. ‘Ko'ãva akãme ndoike véima mba'eve, omboty ijapysa ha hesa. Peicha'ỹrõ, ikatúne ohecha ha ohendu, térã ojecha kuaa ha ojere ou che rendápe ha aipohano chupe kuéra.’

16. Pevy'aite vaerã katu peẽ, ikatúgui peche recha pende resa rupi, ha ikatúgui peche rendu pende apysa rupi.

17. Añetehápe ha'e peẽme, heta maranduhára ha heta imarangatúva ohechase vaekue ko peẽ pehecháva, ha ndohechái, ha ohenduse vaekue ko peẽ pehendúva, ha nohendúi.

18. Peẽ katu pehendu mba'épa he'ise pe ñe'ẽ mbojoja ñemitỹhára rehegua.

19. Umi ohendúva pe ñe'ẽ ñesãmbyhy Tupãgui oúva rehegua ha ndoikuaáiva mba'épa he'ise, ojogua umi mba'e ra'ỹime ho'a vaekue tapépe. Upéi ou Aña, ha oipe'a pe ñe'ẽ ipy'apýpe oñeñotỹ vaekue.

20. Umi mba'e ra'ỹi ho'áva itatýpe katu ojogua umi Ñandejára Ñe'ẽ ohendúva, ha ogueroviáva vy'apópe.

21. Ha ndahapo pypukúigui, ndopyta hatãi ipype kuéra. Oiko asy térã ojejopy vai ramo oguerovia haguére pe ñe'ẽ, pya'e ojei chugui.

22. Umi mba'e ra'ỹi oñeñotỹva ñuatĩndýpe, umíva hína umi ohendúva pe ñe'ẽ. Ha'e kuéra katu ojepy'apy umi mba'e yvy arigua rehénte voi, ha mba'eta rerekose ombotavyete chupe kuéra. Ko'ã mba'e ojaho'i ha ojuka pe ñe'ẽ, ha upévagui ndaikatúi hi'a.

23. Umi oñeñotỹva yvy porãme katu ojogua umi ohendúva pe ñe'ẽ, ha oikuaa porãva mba'épa he'ise. Upéi hi'a porã, ha oĩ hi'áva 100, oĩ katu hi'áva 60, ha oĩ hi'áva 30 peteĩgui.

24. Jesús omombe'u jey opavavépe ambue ñe'ẽ mbojoja. Ha he'i chupe kuéra: “Tupã sãmbyhy yvágagui oúva niko ojogua peteĩ oñotỹ vaekuépe mba'e ra'ỹi iporãva ikokuépe.

25. Peteĩ pyharépe katu, ojekepa jave hína, oike ikokuépe peteĩ hese ija'e'ỹva ha oñotỹ ñana pe trígo apytépe, ha upéi oho.

26. Pe trígo ty oñepyrũ opu'ã. Ha hi'ávo katu opu'ã avei umi ñana ijapytépe.

27. Pe kokue jára rembiguái kuéra oho hendápe ha he'i chupe: ‘Karai, pe mba'e ra'ỹi reñotỹ vaekue nde kokuépe niko iporã vaekue. Mba'éicha piko péicharõ osẽ ko'ã ñana ijapytépe?’

28. Pe kokue jára he'i chupe kuéra: ‘Oime vaerã niko peteĩ che rayhu'ỹva ojapo ra'e.’ Upépe umi hembiguái he'i chupe: ‘Rohótapa romondóro umi ñana?’

29. Ha'e katu he'i chupe kuéra: ‘Nahániri, ani ágã pemondorokuévo umi ñana, pemondoro avei umi trígo.

30. Iporãve jahejánte okakuaa oñondive oguahẽ meve ñemono'õha ára. Upe ñemono'õha árape, ha'éta umi omba'apóvape omondoro raẽ haguã umi ñana, ha ojokua aty-atýpe ojehapy haguã. Upe rire ombyatýne hikuái pe trígo, ha omoĩ oñeñongatu haguãme.”

Guarani Bible 1996