Biblia en un año - Ñandejara Ñe’ẽ ✟

Biblia en un año Mayo 6

1. Peteĩ ára Jonatán, Saúl ra'y, he'i iñirũme: —Eju jahasa ysyry mboypýri ha jaha ñandyry upe filistéo aty rehe oĩva upépe. Jonatán katu nomombe'úi mba'eve itúvape.

2. Itúva oñemohenda ra'e peteĩ ijyvateha apýpe, peteĩ granáda máta guýpe ojejykyihápe trígo, ha omoirũ chupe 600 ñorãirõhára.

3. Pe efod*f** rerekua vaekue upérõ Ahías. Kóva Ahitub ra'y ha Icabod sovríno; kóva Finees ra'y ha Elí niéto; upéva pa'i vaekue tupao Sílope. Avave ndoikuaái Jonatán oho hague.

4. Upe aja ha'e oñeha'ã oguahẽ oĩháme upe filistéo aty. Pe ojehasa ha oĩ mokõi ita guasu pa'ũme, hérava Bosés ha Sene,

5. peteĩ nórte gotyo Micmás rovái ha upe ambue sur gotyo, Guibeá rovái.

6. Jonatán he'i iñirũme: —Jahasa mboypýri oĩháme upe ñande'ỹva aty. Ikatu mba'éko Ñandejára ñane pytyvõ. Chupe guarã niko ndahasýi mba'eve, ta heta térã ta mbovy umi oñorãirõva. Iñirũ he'i chupe:

7. —Ejapo katu ndéve iporãveháicha. Aime nde ykére ajapo haguã eréva chéve.

8. Jonatán he'i chupe: —Jahasáta mboypýri oĩháme umi kuimba'e ha jajechaukáta chupe kuéra.

9. He'i ramo ñandéve ñaha'arõ haguã chupe kuéra toguejy ñaĩháme, japytáta ha ndajajupi mo'ãi oĩháme ha'e kuéra.

10. He'i ramo jajupi haguã, jajupíta. Upéva he'iséta Ñandejára omoĩha chupe kuéra ñande pópe.

11. Ha péicha mokõive ojechauka upe filistéo atýpe. Ha'e kuéra ohechávo chupe kuéra he'i ojupe: “Ma'ẽmi, osẽma umi hebréo ikañyhágui!”

12. Ha upérõ osapukái Jonatán ha iñirũme: —Pejupi ko'ápe, oĩ romombe'uséva peẽme! Jonatán he'i iñirũme: —Jaha katu, Ñandejára omoĩta chupe kuéra Israelgua pópe.

13. Jonatán ojapyhara oiporúvo ipy ha ipo, ha iñirũ oho hapykuéri. Umi Jonatán oitývape yvýre, iñirũ ojuka upepete voi.

14. Péicha peteĩ hýupe Jonatán ha iñirũ ojuka 20 kuimba'e rupi peteĩ sapy'aitépe.

15. Opa oĩva tekohápe ha okápe okyhyje eterei. Umi ñorãirõhára aty ha umi ohóva oporomonda okyhyje avei. Upévo avei oiko yvy ryrýi ha tuicha oñemondýi filistéo kuéra.

16. Umi ma'ẽhára oĩva Saúl ndive Guibeá Benjamín guápe ohecha filistéo kuéra oñaniha opa gotyo sarambi kuépe.

17. Upérõ Saúl he'i iñirũ nguéra ñorãirõhárape: —Peipapa, jahecha mávapa ndaipóri ñande apytépe. Ojejuhu ndaiporiha Jonatán ha iñirũ.

18. Pe árape Tupã efod oĩ Israelgua apytépe ha Saúl he'i Ahíaspe: —Eru ñandéve Tupã efod.

19. Saúl oñe'ẽ aja upe pa'i ndive, tuichave ohóvo filistéo rekohápe upe sarambi. Ha Saúl he'i pa'ípe: —Eru'ỹnte.

20. Upérõ Saúl ha iñorãirõhára oñombyaty ha ojeity ñorãirõme. Upe sarambi filistéo apytépe tuicha itereígui ha'e kuéra voi ojojukapa.

21. Avei umi hebréo aréma oikóva filistéo kuéra ndive ha osẽ vaekue oñorãirõ haguã ijyke rehe kuéra, ohasa Israelgua, Saúl ha Jonatánpe omoirũva, ykére.

22. Umi Israelgua okañy vaekue Efraingua yvyty rupi, oikuaávo filistéo kuéra ogueviha, ojepoi hapykuéri kuéra ojuka haguã.

23. Pe ñorãirõ ojepyso Bet-Avén peve, ha Ñandejára omoñakã rapu'ã upe árape Israélpe.

24. Israelgua katu ikuepa upe árape, avave ndo'úi haguére mba'eve. Saúl niko ome'ẽ ra'e iñe'ẽ Tupã rérape he'ívo: “Upe ho'úva oimeraẽ mba'e ñorãirõ opa mboyve, omanóta.”

25. Umi ñorãirõhára oguahẽ peteĩ ka'aguýpe oĩháme eíra.

26. Ýicha osyry rei upe eíra yvýre ha avave ndopokói hese okyhyjégui Saúlgui.

27. Jonatán katu nohendúi ra'e upe ñe'ẽ itúva he'i vaekue ha omoinge peteĩ káva raitýpe upe yvyra ipópe oguerekóva ha ho'u ijeíra. Upérõ pya'e eterei hetia'e jey.

28. Peteĩ Israelgua ñorãirõhára he'i chupe. —Nde ru he'i ojejukataha ho'úva oimeraẽ mba'e ha upéva rehe opavave ikuepáma ñembyahýigui.

29. Jonatán he'i: —Che ru ojapo ivai etereíva ñane retãme guarã. Rehecháma mba'eichaitépa che retia'e ha'u rire ko eíra michĩmi,

30. ha ikyre'ỹ eteve vaerã mo'ã opavave ho'u rire upe oipe'a vaekue filistéo kuéragui. Ñahundi ete vaerã mo'ã chupe kuéra.

31. Pe árape Israelgua ipu'aka filistéo kuérare, oñorãirõvo Micmás guive Aialón peve. Ñorãirõhára Israelgua katu ikuepa,

32. ha upéva rehe ipahápe ojepoi umi mba'e ári oipe'a vaekue filistéogui; ojuka upe yvýpente ovecha, vaka ha tóro ra'y ha ho'u ho'o opa huguy reheve.

33. Ha oĩ oho vaekue he'i Saúlpe: —Ojejapo hína ivaíva Ñandejára renondépe oje'úvo so'o huguy reheve. Upérõ Saúl he'i umi omomarandúvape: —Pembyapajeréi chéve ko'a peve peteĩ ita guasu.

34. Upéi tapeho peje chupe kuéra, peteĩ-teĩ togueru chéve itóro térã ijovecha, tojuka ha to'u ko'ápe ha ani iñangaipa Ñandejára renondépe ho'úvo huguy reheve. Pe pyharépe voi peteĩ-teĩ ogueraha itóro ha ojuka upépe.

35. Saúl omopu'ã upépe altar*f** Ñandejárape, ha upe altar ha'e upe ha'e ojapo raẽ vaekue.

36. Upéi he'i Saúl: —Jaguejy ko pyharépe voi ñamuña filistéope ha jaike chupe kuéra ñemondápe ko'ẽmba peve, jaheja'ỹ rehe avavépe hekove. Opavave he'i: —Ejapo iporãveháicha ndéve. Pe pa'i katu he'i: —Ñaporandu*f** raẽna Tupãme.

37. Upérõ Saúl oporandu Tupãme: —Amuñátapa filistéo kuérape? Reme'ẽtapa chupe kuéra ore pópe? Ha Tupã nde'íri chupe mba'eve upe árape.

38. Upémarõ Saúl he'i: —Peñembojáke peẽ mburuvicha kuéra ha peheka mávapa iñangaipa ra'e ko árape.

39. Ame'ẽ vaekue che ñe'ẽ Tupã Israel pytyvõha rérape upéva omanotaha, taha'e jepe che ra'y tee Jonatán. Avave nde'íri mba'eve.

40. Upévare Saúl he'i opa Israel guápe: —Peñemoĩ peẽ ko'a gotyo. Che ra'y Jonatán ha che roñemoĩta amo gotyo. Opavave he'i chupe: —Ejapo ndéve iporãveháicha.

41. Upérõ Saúl he'i: Tupã Israel Jára, mba'ére piko nderéi mba'eve ko árape ne rembijokuáipe? Oime ramo che térã che ra'y Jonatán rojapo ra'e ivaíva, roitývo upe po'a, tosẽ Urim.*f** Oime ramo ne retã Israelgua ra'e umi hembiapo vaíva, tosẽ Tumim. Pe po'a ho'a Jonatán ha Saúl rehe, ha Israel opyta ipotĩ tembiapo vaígui.

42. Upéi Saúl he'i: —Peity po'a che ra'y Jonatán rehe ha che rehe. Ha upe po'a ho'a Jonatán rehe.

43. Upévare Saúl he'i Jonatánpe: —Emombe'u chéve mba'épa rejapo ra'e. Jonatán he'i: —Ha'u kuri eíra michĩmi amyakỹvo káva raitýpe peteĩ yvyra arekóva che pópe. Ápe aime. Ndakyhyjéi amano haguã ajapo haguére upéva.

44. Saúl osapukái: Tupã ta che nupã rasy eterei ne remanói ramo Jonatán!

45. Opa Israelgua katu he'i Saúlpe: —Ndaikatúi omanóvo Jonatán! Ha'énte voi omoĩ kuri Israel pópe filistéo kuérape! Tereikuaa porã mandi voi: Ñandejára rekovére ro'e ndéve ndo'a mo'ãiha yvýre peteĩ iñakã raguénte jepe! Pe ojapo vaekue ha'e ko árape, ojapo Tupã oĩgui hendive. Péicha rupi Israelgua ndohejái omano Jonatán.

46. Saúl katu okyhyje omuña haguã filistéo kuérape ha oheja ha'e kuéra oho jey hetãme.

47. Péicha Saúl oñemomba'e Israel retã sã rehe ha opa rupi oñorãirõ Israel rehe ija'e'ỹva ndive. Umíva vaekue: Moab, Amón, Edom, Sobá pegua mburuvicha guasu ha filistéo kuéra. Ha mamo ohohápe, ipu'aka hese kuéra.

48. Ombyaty ñorãirõhára ha ipu'aka Amalec guáre; péicha rupi omopotĩ Israel mondaha atýragui.

49. Saúl ra'y kuéra vaekue: Jonatán, Isví ha Malquisúa. Itajýra mokõ ikatu: Merab upe tuichavéva ha Mical ikypy'y.

50. Saúl rembireko héra Ahinóam, Ahimaas rajy. Iñorãirõhára kuéra ruvicha héra Abner, Ner ra'y. Ner, Saúl tio vaekue.

51. Quis, Saúl ru ha Ner, Abner ru, Abiel ra'y vaekue.

52. Filistéo kuéra oñorãirõ pochy eterei Saúl oikove aja pukukue, ha upévare Saúl oiporavo vaerã ñorãirõrã umi kuimba'e imbareteve ha ipy'a guasuvéva.

15:1-35

1. Peteĩ jey Samuel he'i Saúlpe: —Ñandejára che mbou vaekue romoĩ haguã hetã Israel ruvicha guasúrõ. Upévare, ehendu ko Ñandejára he'ikáva ndéve:

2. Ñandejára ipu'akapáva kóicha he'i: “Ainupã rasýta Amalec guápe upe ojapo vaekuére Israelguáre: osẽ vaekue hikuái ohenonde'a chupe kuéra, ha'e kuéra ou ramo Egíptogui.

3. Upévare tereho ha endyry hese kuéra, ehundi opa imba'éva reheve ha aníke reiporiahurereko avavépe: ejuka kuimba'e ha kuña, mita'i ha mitãkambu, tóro, ovecha, kaméllo ha vúrro.”

4. Saúl ohenói ha oipapa hetã guápe Telaímpe. Oĩ 200.000 kuimba'e Israelgua oñorãirõva yvy rupi ha 10.000 Judagua.

5. Upéi Saúl oho Amalec pegua táva guasu gotyo ha oñemohenda ysyry rembe'ýpe.

6. He'i queníta kuérape: —Pejeíke Amalecgua apytégui, ani haguã pohundi hendive kuéra; peẽ niko pende py'a porã vaekue Israelgua ndive ou ramo Egíptogui. Queníta kuéra ojei Amalécgui.

7. Upérõ Saúl ondyry Amalec guáre, Havilá guive Sur reike peve, oĩva Egipto rembe'ýpe, ha ipu'aka hese kuéra.

8. Omyakãsã huvicha guasu Agag ha ojuka opa iñorãirõhárape.

9. Saúl ha iñorãirõhára oheja hekove Agágpe ha ndojukái ovecha, tóro, tóro ra'y ha ovecha mácho iporãve ha ikyravéva, nohundíri avei umi mba'e iporãva; umi itujakue ha ojepota'ỹvante ohundi.

10. Upérõ Ñandejára he'i Samuélpe:

11. —Ambyasy aiporavo haguére mburuvicha guasúrõ Saúlpe. Ojei niko che hegui ha ndojaposéi upe che ha'éva. Samuel ndovy'avéi ha pyhare pukukue oñembo'e Ñandejárape.

12. Pe ára ambuépe opu'ã ko'ẽ mboyve oho haguã Saúl rendápe ha oje'e chupe oho hague Carmel gotyo, omopu'ã hague upépe ita ñembo'y mandu'arã ha upéi ojere hague ha oho oguejy Guilgal gotyo.

13. Upérõ Samuel oho oĩháme Saúl, ha Saúl he'i chupe: —Ñandejára ta nde rovasa. Ajapóma ha'e he'i vaekue.

14. Samuel katu he'i chupe: —Ha mba'e piko he'ise aipo ramo umi ovecha rasẽ ha tóro mburea ahendúva hína?

15. Saúl he'i: —Kuimba'e kuéra ogueru hikuái Amalec guágui umi ovecha ha tóro iporãvéva oikuave'ẽ haguã Ñandejára nde Járape mymbajuka*f** ramo; hembyre katu rohundipa.

16. Samuel katu oñe'ẽ joko chupe he'ívo: —Ekirirĩ, tamombe'u ndéve upe Ñandejára he'i vaekue chéve ange pyhare. Saúl he'i chupe: —Eñe'ẽ katu!

17. Samuel he'i chupe: —Nde voi rejeapo'i vaekue nde jupe, ne mandu'ápa? Ñandejára katu ndeporavo Israel ruvicha guasurã.

18. Ko'ágã Ñandejára he'i kuri ndéve rehundi ete haguã umi Amalecgua ahẽme, opyta'ỹ haguã mba'eve chugui kuéra.

19. Mba'érepa remboyke ha'e he'i vaekue ha reñongatu ne mba'erã upe Amalecgua mba'ekue, rejapóvo ivaíva Ñandejára renondépe?

20. Saúl he'i: —Che ajapo he'i haguéicha Ñandejára: amyakãsã Amalecgua ruvicha guasu Agag ha aru ko'ápe ha ahundi Amalec guápe.

21. Ñorãirõhára kuéra katu, umi ovecha ha tóro oñehundi vaerã mo'ãgui, oiporavo iporãvéva ha ogueru oikuave'ẽ haguã Guilgálpe mymbajuka ramo Ñandejárape.

22. Upérõ Samuel he'i: Ñe'ẽ rendu upe Ñandejárape ombovy'áva, ndaha'éi mymbajuka, mymbahapy. Oipota ojejapo ha'e he'íva, hendaguépe ndoipotái mymbajuka, térã ovecha mácho kyrakue.

23. Pe Ñandejárare opu'ãva ha upe paje apohára, mokõive iñangaipa joja. Pe iñe'ẽ nohenduséiva ojogua, ta'ãnga renondépe oñesũvape. Ñandejára ñe'ẽ remboyke haguére, mburuvicha guasúrõ na nde potavéi.

24. Upérõ Saúl he'i Samuélpe: —Ajapo niko añete upe ivaíva amboykévo upe Ñandejára he'i vaekue ha ne ñe'ẽ. Israel guágui akyhyje ha upéva rehe ajapo ha'e kuéra ojeruréva.

25. Ajerure reheja rei haguã che angaipa ha reju haguã che ndive amomba'e guasu Ñandejárape.

26. Samuel he'i chupe: —Ndaha mo'ãi ne ndive remboyke haguére Ñandejára ñe'ẽ, ha ko'ágã ha'e ne mboyke Israel ruvicha guasúrõ.

27. Samuel ojere oho haguã, Saúl katu ipojái ijahoja ruguáire ha omondoro chugui.

28. Upérõ Samuel he'i Saúlpe: —Péicha Ñandejára omondoróma ko'ágã nde hegui tetã Israel. Oipe'áma nde hegui ome'ẽ haguã ambuépe iporãvéva nde hegui.

29. Ñandejára niko hína Israélpe omimbipa ha ha'e ndaijapúi ha nombyasýi. Ndaha'éi ñandeichagua ombyasy haguã.

30. Saúl he'i jey: —Ajapo ivaíva. Opáichavo ajerure ndéve che apo haguã mburuvicha guasúrõ myakãhára*f** ha Israelgua renondépe. Upévare eju che ndive amomba'e guasu haguã nde Járape.

31. Upémarõ Samuel oho jey Saúl ndive ha Saúl omomba'e guasu Ñandejárape.

32. Upéi Samuel he'i: —Peru chéve ko'ápe Amalec ruvicha guasu Agag. Agag ou kyhyje'ỹ rehe Samuel rendápe, oimo'ãgui ohasáma hague ivaíva ha ndojejuka asy mo'ãi.

33. Samuel katu he'i chupe: —Nde kyse pukúpe reheja vaekue imemby'ỹ rehe heta iterei kuñáme. Upeichaite avei opytáta ko'ágã nde sy. Ha upe vove, Samuel ombo'i chupe Guilgálpe Ñandejára renondépe.

34. Upéi oho jey Ramáme, ha Saúl oho jey hógape oĩva Guibeá Saúl guápe.

35. Samuel ndohechavéi Saúlpe araka'eve, heta ombyasýrõ jepe Ñandejára ndoipotavéi haguére chupe Israel ruvicha guasurã.

57:1-3

1. David ojapo vaekue, okañy ramo guare ita kuápe Saúl omuñágui chupe.

2. Che poriahurereko Tupã, che poriahurereko. Ne rendápe niko aguahẽ che pytyvõ haguã. Nde pepo guýpe añemo'ã ohasa peve che hegui po'a'ỹ.

3. Añembo'éta Tupã, yvatete guápe, ojapo vaekue che rehe opa mba'e.

15:24-25

24. Iñakã porãva oiko tape oporomoingovévare, ha upéicha ojei ikuararãgui.

25. Ñandejára oity ojejapóva róga, iména manóva yvy katu ndohejái oñemonda.

Lucas 23:1-25

1. Opavave opu'ã ha ogueraha hikuái Jesúspe Pilato rovake.

2. Henondépe oñepyrũ oñe'ẽ hese he'ívo: --Rojuhu ko kuimba'épe oporomopu'ãmba oikóvo tetãpýre. He'i nañame'ẽi vaerãha viru mburuvicha guasu Roma guápe. Ha upéi ave he'i ijehe ha'eha Mesías, pe mburuvicha guasu.

3. Pilato oporandu chupe: --Nde piko hína judío kuéra ruvicha guasu? Jesús he'i chupe: --Ndéma niko ere.

4. Aipórõ Pilato he'i umi pa'i ruvichápe ha opavavépe: --Ndajuhúi hese mba'eve ikatúva omoĩ vai chupe.

5. Ha'e kuéra katu he'i he'ive: --Opa ombo'évape oporomopu'ãmba. Oñepyrũ Galiléape, ha ágã péina Judeapeháma.

6. Ohendúvo upéva, Pilato oporandu pe kuimba'épa Galileagua.

7. Ha oikuaávo Jesús ouha pe yvy oĩva Herodes poguýpegui, omondo chupe hendápe. Oĩgui ha'e umíva umi árape Jerusalénpe.

8. Ohechávo Jesúspe, Herodes ovy'aiterei, heta árama ohechaségui chupe, oguahẽ niko ijapysápe opa oje'éva hese, ha oha'arõva ohechami peteĩ mba'e rechapyrã ojapo ramo.

9. Heta mba'e oporandu chupe, Jesús katu nde'íri chupe mba'eve.

10. Oĩ avei upépe umi pa'i ruvicha ha Moisés rembiapoukapy mbo'eha kuéra, oñe'ẽ jey-jeýva Jesús rehe.

11. Aipórõ, Herodes ha iñorãirõhára kuéra ojahéi hese, ha oñembohorývo omonde hese ao hepy ha ojeguapáva, mburuvicha guasu mba'éicha. Upe rire, Herodes omondo jey Jesúspe Pilato rendápe.

12. Upéva upe árape oiko porã jey vaekue oñondive Herodes ha Pilato, upe mboyve katu ndaija'éi vaekue ojuehe.

13. Pilato ombyaty umi pa'i ruvichápe, mburuvicha kuérape ha opavavépe,

14. ha he'i chupe kuéra: --Peẽ niko peru chéve ko kuimba'e, pejévo hese oikoha oporomopu'ãmba. Che katu amba'e porandu chupe pene renondépe, ha ndajuhúi mba'eve umi ivaíva peje vaekue chéve hese.

15. Ha Herodes upéicha avei, upévare ombou jey ñandéve. Pehecháma, ndojapói niko mba'eve ikatu haguã ojejuka.

16. Ainupãukáta ha upéi ahejáta oho.

17. Páskua arete jave niko, Pilato opoi vaerãva peteĩ yvyrakuápe oĩvagui, oguerohorývo Jerusalén guápe.

18. Upépe oñepyrũ osapukaipa hikuái: --Ndaipóri upéva. Epoi oréve Barrabásgui!

19. Barrabás oñemoinge ra'e yvyrakuápe peteĩ ñepu'ãnguére upe távape, ha oporojuka haguére.

20. Pilato, opoiségui Jesúsgui, oñe'ẽ jey chupe kuéra.

21. Ha'e kuéra katu osapukái hatãve: --Emosãingo kurusúre! Emosãingo kurusúre!

22. Mbohapy jeyha Pilato he'i jey chupe kuéra: --Mba'e ivaíva piko ojapo ra'e? Che ndajuhúi hese mba'eve ivaíva ikatu haguã ojejuka. Ainupãukáta ha upéi ahejáta oho.

23. Ha'e kuéra katu osapukái jey-jey, ojerurévo ojehupi haguã kurusúre. Ha heta osapukáigui oiko pe ha'e kuéra oipotáva.

24. Pilato upémarõ ojapo pe ojejeruréva chupe.

25. Aipórõ opoi pe ha'e kuéra ojerure vaekuégui, pe oĩva yvyrakuápe ñepu'ãnguére ha oporojuka haguére, ha oheja Jesúspe ipópe kuéra.

Guarani Bible 1996