Biblia en un año Enero 21Génesis 41:1-571. Chaypita ishcay watata faraón suyñuran. Suyñuynincho pay ichiraycaran Nilo mayu cantuncho.2. Ichiraycashancho ricaran Nilo mayupita ganchis wera wäcacuna llojshimojta. Llojshircur wäcacunaga mayu cantuncho guewata micurcaycaran.3. Chay wera wäcacunapa guepantanami llojshimuran pasaypa uyu melanaypaj ganchis wäcacuna. Nircur chaycunapis ichicaycäriran wera wäcacunapa ñaupanman.4. Chaypitaga uyu tullullan wäcacuna micucarcäriran chay wera wäcacunata. Chayta suyñuycashanpita faraonga riccharaycamuran.5. Nircur yapay puñucäcuran. Chaychöpis yapay suyñuran. Ricaran juc yörallapita ganchis pallga rïgucuna wiñaycajta. Chaura ispïjacuna caran cuyayllapaj jatusaj.6. Chay alli ispïjayoj rïgucuna wiñamushan sapinpita chillguimusha yapay ganchis pallga mana alli rïgucuna. Chay rïgucunaga caran chunyajpita shamoj wayrawan chaquisha.7. Chay shanaywan yur'gaypa chaquisha rupatasha ispïjacunaga micucurcuran achca wayuyniyoj cuyayllapaj ispïjacunata. Chayta suyñuycashanpita faraonga riccharaycamuran. Tantiyacuriran suyñuynincho ricashanta.8. Chay suyñushan tutaga fiyupa yarpachacuran. Chayno yarpachacurmi gayachimuran Egipto nasyuncho cajtaga llapan musyacojcunata, yachajcunata pay cajman shamunanpaj. Llapan chayamuptin suyñushanta faraón willaparan. Manami maygan musyacojcunapis musyaranchu chay suyñun imapaj cashantapis.9. Chayrämi faraonman bïnuta apapäga niran: «Cananrämi yarpärë carsilcho wichgarashäta.10. Tayta faraón, gam fiyupa rabyashpayquimi nogatawan tanta rurajta apachimarayqui capitanpa wasincho caycaj carsilman.11. Chay carsilchömi juc chacay tanta ruraj suyñuran. Chayno nogapis suyñurä. Cada-ünöpa suyñöcuna caran imanöpis quiquëcuna canäpaj.12. Chay carsilchömi juc hebreo mösuwan iwal carä. Payga caran capitanpa uywaynin. Chay mösutami nogacunaga willaparä imata imano suyñushatapis. Chaura paynami willamaran ima päsamänanpaj suyñöcuna cashantapis.13. Chaypitaga llapanpis caran pay willamashannölla. Noga cutirä arushäman. Tanta rurajtana warcuchirayqui.»14. Chayno willaycuptin faraonga carsilpita Josëta jinan öra jorgachimuran. Carsilpita jorgaramuptin Josëga shapranta afitacuran. Röpanta rucacurir faraón cajman aywaran.15. Chaura Josëta faraón cayno niran: «Noga suyñushäta pipis manami imapaj cashantapis tantiyayta camäpacushachu. Gampämi mayashcä suyñushancunata willapäshuptiquega imapaj cashantapis musyar willashayquita.»16. Chayno niptin José niran: «Manami nogachu musyä suyñucuna imapaj cashantapis. Chaypa ruquenga Diosmi tantiyachiman. Pay yarpayta gomaptinrämi nogaga gamta willashayqui imapaj suyñuyqui cashantapis.»17. Chayno niptin faraonga Josëta cayno willaparan: «Suyñuynëcho ichiraycashcä Nilo mayu cantuncho.18. Chaycho caycaptëmi mayupita llojshimusha ganchis wera wäcacuna. Llojshircamorga micurcaycasha ututucuna chaupincho.19. Chaypita guepanta yapay llojshimusha ganchis wäcacuna pasaypa uyu melanaypaj. Cay Egipto nasyunchöga chayno melanaypaj wäcacunata manami imaypis ricashcächu.20. Chay uyu melanaypaj wäcacunaga micucurcusha wera wäcacunata.21. Micucurcurpis chay wäcacunaga manami allchacashachu. Melanaypaj uyu cashannölla carcaycasha. Chayta suyñuycashäpita riccharaycamushcä.22. «Puñucäcur yapay suyñushcä. Chaycho ricashcä juc rïgu yörallapita ganchis pallga rïgucuna alli wayuyniyoj caycajta.23. Chaypa guepantana yapay wiñamusha ganchis pallga ispïja pasaypa chaquisha gashchulla, chunyajpita shamoj wayrawan rupatasha.24. Chay chaquisha ispïjacuna, micucurcusha ñaupata alli wiñamoj rïgu ispïjacunata. Chayno suyñushäcunatami nogaga willapashcä llapan musyacojcunata. Ichanga manami mayganpis tantiyashachu chay suyñushä imapaj cashantapis.»25. Chayno willapaycuptin Josëga faraonta cayno niran: «Ishcan suyñushayquipis juc suyñunöllami caycan. Gamtaga Diosmi ricachisha-cashunqui pay imano rurananpaj caycashantapis.26. Chay ganchis alli wäcacunaga ganchis watami. Chayno chay ganchis alli wayuyniyoj wiñamoj alli ispïja rïgucunapis ganchis watallami.27. Waquin wäcacunapa guepanta llojshimoj uyu melanaypaj wäcacunapis yapay ganchis watapänami. Chayno waquinpa guepanpa wiñamoj yur'gasha rupatasha gashchu ispïjapis yapay ganchis watapämi. Chaycunaga ishcanpis caycan ganchis wata muchuy canallanpämi.28. «Cay willashäcunaga llapanpis nishänömi cangapaj. Diosmi gamta musyachisha-cashunqui imano rurananpaj caycashantapis.29. Ganchis watami intëru Egipto nasyuncho ima-ayca micuypis fiyupa wayongapaj.30. Chaypita yapay ganchis wata cajchömi ichanga fiyupa muchuy cangapaj. Cay Egipto nasyuncho micuy fiyupa wayushanta manami pipis yarpangapächu. Chay muchuywanga manami imapis cangapächu.31. Fiyupa muchuy captinmi amatar micuy wayushanpis mana imallanpis quëdangapächu.32. Gamga ishcay cutipis suyñushcanqui rasunpa chayno cananpaj cajtami. Diosmi chayno rurananpaj caycan. Manapis aycällatanami ruranga.33. «Manaraj chayno captin gam ashinquiman juc runata musyaj-yachajta. Chay runatana numranquiman cay Egipto nasyuncho imatapis rurachinanpaj.34. Chaynöpis intëru Egiptuman churanquiman achca gobernadorcunata. Paycunana nasyuncho micuy wayojta shuntachenga. Ganchis wata micuy amatar wayushan wichan cada pichga arröba rïgupita juc arröbata-cama shuntachimunqui.35. Chay shuntashantaga llapanpis churanga gampa munayniquicho cananpaj. Siudäcunaman churanga muchuy captin chayta micur runacuna cawananpaj.36. Chayno churaycuptin rïguga churaräconga ganchis wata muchuy captin cay nasyuncho yargaywan runacuna mana wañunanpämi.»37. José chayno nishan alli caran faraonpaj, waquin autoridänincunapäpis.38. Chaymi faraonga autoridänincunata niran: «¿Juc runata tarishwanchuraj paytano Dios yanapaptin alli yarpayniyojta?» nir.39. Nircur Josëta faraón niran: «Gamtaga Diosmi llapan chaycunata musyachisha-cashunqui. Chaymi cay nasyunchöga gampita mas musyaj-yachaj runa mana canchu.40. Cananpitaga cay nasyuncho marcacunacho tiyaj llapan runacunapis gam nishayquitami imatapis ruranga. Cay palasyöcho cajtapis gampa munayniquimanmi churä. Nogallami gampita masga cashaj cay nasyunpa mandajnin caynëpa.41. Gamtami canan öra churä intëru Egipto nasyunta mandanayquipaj.»42. Chayno nirmi faraonga dëduncho jatiraycashan mandaj car sëllucuna surtïjanta jorgurir Josëta jatiparcuran. Nircorga uywaynincunata niran fïnu lïnu tëlapita rurasha röpata Josëta jatipänanpaj, gori wallgatapis wallgapänanpaj.43. Nircur wichächiran faraonpa guepanta aywaj carrëtanman. José maypa aywaptinpis runacuna cayno gaparpaj: «¡Paypa ñaupanman gongurpacuy!» nir. Chaynömi Josëtaga churaran llapan Egipto runacunapa mandajnin cananpaj.44. Chaypitanaga Josëta faraón niran: «Cay Egiptucho noga faraón captëpis manami pipis manaraj gam nishayquiyäga imatapis rurangachu.»45. Faraonga Josëta jinan Egipto jutitana churaparan Zafnat-panea nir. Nircur majacharan Asenat jutiyoj warmiwan. Chay warmiga caran On siudächo tiyaj cüra Potiferapa wamran. Chaynömi Josëga Egiptupa mandajnin ricacuran.46. Carsilpita jorgurcur faraonpa ñaupanman pushashan öra Josëga caycaran quimsa chunca (30) watayoj. Faraón cajpita aywacur Josëga intëru Egiptupa puriyta gallaycuran.47. Chay wata shamojpita ganchis watacama intëru Egipto nasyuncho micuy amatar wayuran.48. Chaura Josëga micuy alli wayushan wichan ganchis watantin micuyta shuntachiran. Chacrapita shuntashanta churachiran jinan siudäcunaman. Chauraga llapan siudäcunacho aypalla micuy churaraycaran.49. Lamar cantuncho agu goturäcojtanöraj Josëga rïguta shuntachiran. Aypalla captinmi manana tupurannapischu.50. Manaraj muchuy gallariptin Josëpawan warmin Asenatpa wamrancuna caran ishcayna.51. «Diosmi yanapämasha llapan castäcunata imano ñacashätapis mana yarparaycänäpaj» nirmi Josëga rimir caj wamranpa jutinta churaparan Manasés nir.52. Jucaj wamran yuriptinnami «Amatar ñacashä nasyunchömi Dios munasha wamrayoj canäta» nishpan jutinta churaparan Efraín nir.53. Ganchis wata fiyupa micuy wayurcur Egiptuchöga mana wayurannachu.54. José nishanno muchuy caj ganchis watana gallaycuran. Chaura intëru nasyuncunachöna fiyupa muchuy caycaran. Egiptullachöna micuyga caycaran.55. Egipto nasyuncho tiyajcuna micunanpaj manana captin llapan runacuna aywaran faraón cajman micuy mañacoj. Chaura faraonga llapan Egipto runacunata niran: «Josëman ayway. Nircur pay nishushayquino ruray.»56. Intëru Egipto nasyuncho muchuy captin waranllanta waranllantana fiyupa yargay caran. Chaymi Josëga quichachiran micuyta churachishan wasicunata. Nircur Egipto runacunata rïguta ranticuran.57. Juc-lä nasyuncunachöpis manami micuy caranchu. Chaymi intëru nasyuncunapita Egipto nasyunman shamuran Josëta «Rïguta ranticamay» ninanpaj.Génesis 42:1-381. Egipto nasyuncho rïgu rantipaj caycashanta mayar Jacobga wamrancunata niran: «Gamcuna ¿imatataj rurarcaycanqui jucniqui-jucniqui ricapänacur?2. Nogaga mayashcä Egiptucho rïgu rantipaj caycashantami. Gamcunapis ayway. Rantimunqui chayta micur cawananchïpaj. Mana aywaptiquega ¿imata micurtaj cawashun?»3. Chayno niptin Josëpa chunca wauguincuna Egiptuman aywaran rïgu rantej.4. Papänin Jacob mana munaranchu Josëpa shullcan Benjamín wauguincunawan aywanantaga. Yarparan imapis päsananta.5. Israelpa wamrancunaga aywaran rïgu rantej aywaj runacunawan iwal. Chaynöga aywaran intëru Canaán nasyunchöpis fiyupana muchuy captinmi.6. Egipto nasyun Josëpa munaynincho captinmi intërupita payman chayaj rïgu rantej. Chaymi Josëpa ñaupanman chayaycur wauguincunapis rispitashpan umpuran urcunpis pampaman töpanancama.7. Josëga wauguincunata ricärishpan juclla rejsircuran. Ichanga mana rejsej-tucuranchu. Chaymi fiyu shiminpa tapuran: «Gamcunaga ¿maypitataj shamushcanqui?» nishpan. Chaura paycunaga niran: «Nogacunaga Canaán partipitami shamushcä rïgu rantej tayta.»8. Paycunaga Josëta mana rejsiranchu, José rejsiycaptinpis.9. Chay örami Josëga yarpäriran paycunapaj imano suyñushantapis. Chaymi niran: «Gamcunaga ricapacojmi canqui. Cay nasyunman yaycamunayquipaj maypa alli cashantapis ricapacojmi shamushcanqui.»10. Chayno niptin paycunaga ruwacur niran: «Manami tayta. Nogacunaga rïgu rantejllami shamushcä.11. Llapanëpis juc taytapa wamrallanmi cä. Alli runacunami cä. Nogacunaga manami juc nasyuncunata ricapacur purëchu.»12. Chayno niptin yapay José niran: «Manami chaynöchu. Gamcunaga shamushcanqui maypa cay nasyunman yaycamunayquipäpis alli cashanta ricapacojmi.»13. Chayno niptin wauguincunaga niran: «Nogacunaga cä chunca ishcay (12) wauguimi juc taytapa wamrallan. Llapanëpis tiyä Canaán partichömi. Shullca caj wauguëga papänëwanmi quëdamusha. Mas jucmi ichanga illgasha.»14. Chaypis Josëga yapay niran: «Näga nishänöpis gamcunaga rasunpami ricapacoj shamushcanqui.15. Gamcuna imano cashayquitapis cananmi musyashun. Shullca wauguiqui cayman manaraj chayamushancamaga gamcuna manami mayganiquipis caypita llojshinquichu. Chaytaga faraonpa jutincho jurarmi në.16. Mayganiquipis jucnaylla cutiy ñuñush wauguiquita pushamoj. Waquinniquega caychömi prësu quëdanqui. Cananmi musyashaj gamcuna nishayqui rasunpa cashanta. Nishayqui mana rasunpa captin gamcunaga nishäno rasunpami ricapacoj canqui. Chaytaga faraonpa jutinchömi jurä.»17. Josëga llapanta quimsa junaj prësu wichgarächiran.18. Chaypitana paycunataga José niran: «Nogaga Diostami rispitä. Gamcunaga mana wañunayquipaj cayno ruray:19. Rasunpa alli runacuna cashpayquega cay carsilcho juc wauguiquita jaguiy. Waquinniquega cutinqui famillyayquicuna micunanpaj micuyta apacarcärir.20. Nircur shullcayquita pushamunqui nishayquino rasunpa cashanta riguinäpaj. Chayno rurar manami wañunquipächu.» José chayno niptin paycunaga auniran.21. Ichanga quiquin-pura cayno ninacurcaycaran: «Cananga wauguinchïta mana allita rurashanchïpitami castïgu chayaycämanchi. Noganchëga fiyupa llaquicuycajta ricaycarpis wauguinchïta manami cuyaparanchïchu. Ruwamashapis manami cäsuranchïchu.»22. Chayno ninacuptin Rubenga paycunata niran: «Nogaga micharämi wamrata mana yatapänayquipaj. Chaypis gamcunaga manami wiyamarayquichu. Cananga chaypitami castïgu chayaycämanchi.»23. Josëga paycunawan parlaycaran juc tantiyachejllawanmi. Chaymi mana musyaranchu paycuna parlaycashanta José tantiyaycashanta.24. Josëga paycunapita juc-läman aywarcur wagaran. Wagashanpita cutiycur paycunapita juc-läman jorguran Simeonta. Nircur waquin wauguincuna ricapaycaptin wascanwan liyachiran.25. Chaypitaga niran llapanta custalnincunaman rïguta wiñapänanpaj, pägashan guellaynincunatapis cada ünunpa custalnincunaman cutirgärachinanpaj. Nircur niran mircapanpäpis micuyta gonanpaj. Chaura uywaynincunaga José nishanno ruraran.26. Chaura paycunaga bürruncunaman rïguta cargacarcärir cuticuran.27. Cuticurcaycashancho tardiyar juc pachaman cargancunata pascaran. Chaycho jucga custalninpa shiminta pascaran bürrunta garananpaj. Quicharcushanchöga guellayninta tariran.28. Chayno tarircur wauguincunata niran: «Pägashä guellaynëta custalnëman wiñarcamusha. Masqui ricay-llapa. Cay custalnëcho caycan.» Chaura paycunaga imata yarpachacuytapis mana camäpacuranchu. Chaymi jucnin-jucnin ninacuran: «¿Ima-aycamantaj Tayta Diosga jitarpamanchi?» nir.29. Canaanman chayaycärir papänin Jacobtaga llapallanta willaparan Egiptucho imano cashantapis. Chaymi niran:30. «Chay nasyunpa mandajnenga rabyashami parlapämashacuna. Nogacunataga nimasha ‹nasyunnëman ricapacoj shamushcanqui› nirmi.31. Chaura nogacunaga willashcäcuna alli runacuna cashäta, imaypis mana ricapacoj cashäta.32. Chaynöpis willashcä juc taytapa wamrancunalla chunca ishcay waugui cashäta, jucga illgashantana, mas shullca caj wauguëna cay Canaancho gamwan carcaycashantapis.33. «Chaura chay mandäga nimasha: ‹Nogaga caynöpami musyashaj gamcuna alli runa cashayquita: Juc wauguiquita caycho jaguiy. Waquinniquicunanami cutinqui castayquicuna micunanpaj micuyta apacarcärir.34. Shullca caj wauguiquita cayman pushamunqui. Chayrämi musyashaj rasunpa alli runacuna cashayquita. Chauraga jucaj wauguiquipis prësu caycashanpita llojshenga. Gamcunapis cay nasyuncho alli puricunquipaj› nir.»35. Custalnincunata tallishanchöraj cada-ünunpa custalnincunacho paycunaga guellaynincunata tariran. Bolsacho wiñasha caycajta guellaynincunata tariycärir papänintin fiyupa manchacäcuran.36. Chaypita Jacobga wamrancunata niran: «Gamcunaga nogata cachaycämanqui wamraynajllatanami. Cananga noganchïwan mana cannachu Josëpis ni Simeonpis. Cananga Benjamintana guechumaj-aywanqui. Imapis nogapäga manami allinachu.»37. Niptin Rubenga niran: «Benjamintaga nogami pushashaj; nogami cutichimushaj. Wamrayquita mana cutichimuptëga ishcan wamräta wañuycachinqui.»38. Chaura Jacobga niran: «Gamcunawanga wamrä manami aywangachu. Wauguin Josëpis wañushana. Pay japallannami quëdasha. Aywaycashancho imapis päsaptenga gamcunami juchayoj canquipaj noga llaquicuyllawan wañunäpaj.»Salmos 10:12-1812. ¡TAYTA DIOS apuray ari! ¡Ama wiyaräcuychu! ¡Pobricunataga ama gongaychu!13. ¿Imanirtaj fiyucunaga manacajman churashunqui Tayta Dios? Paycunaga yarpan «imaypis Diosga manami jusgamangachu» nir.14. Gamga quiquiquimi ricashcanqui fiyupa mana allita rurashanta. ¡Ricasha carmi, castiganquipaj imano rurashanpitapis! Gammanmi yäracamun pïninpis mana cajcunaga. Gamllami wacchacunata yanapanqui.15. ¡Fiyucunataga maquintapis paquirgäriy! ¡Llapan mana allita rurashancunapita jusgay!16. Cay pachachöga TAYTA DIOSLLAMI imaycamapis ray. ¡Payta mana rispitajcunataga gargongami!17. TAYTA DIOS, umildicuna mañacamushushayquitaga wiyashcanquimi. Chaymi shacyächir yanapanqui.18. Wacchacunata, ñacaycajcunataga washar yanapaycuy ari. Chaura fiyu runacunaga manacaj caycar mananami paycunata mancharachenganachu.Proverbios 4:7-97. Imatapis cachaycur rimëruga yachaytaraj umayquiman sumaj churay tantiyaj canayquipaj.8. Yachayta cuyaptiqui yachayga allimanmi churashunquipaj. Llapan shonguyquiwan fiyupa yachayta munaptiquega pipis allimi rispitashunquipaj.9. Nishäcunata wiyacorga sumaj adurnashanömi caycanquipaj. Achic-achicyaycaj corönashanömi canquipaj.»Mateo 14:1-211. Chay wichanmi Galileapa mandajnin caycaran Herodes. Payga mayaran Jesús ima imata ruraycashantapis.2. Chaura yanapajnincunata niran: «Chay runaga Bautisaj Juanmi wañushanpita cawarimusha canga. Chaymi cananga munayniyoj caycan milagrucunata rurananpaj.»3. Mas unaynami Juantaga Herodes prësu charichiran. Nircur cadinawan watarcullar carsilcho wichgarächiran. Chaynöga ruraran Herodías jutiyoj warmipitami. Herodiasga Herodespa wauguin Felipipa warminmi caran.4. Juanga mas unaynami mandaj Herodesta nisha caran «Layninchïchöga manami allichu wauguiquipa warminwan tiyanayquipaj» nir.5. Chayno niptin Herodesga wañuchiyta munaran. Wañuchiytami ichanga manchacuran Juan profëta cashanta achcaj runacuna yarpaptin.6. Chaypitanaga diyan chayamuran. Chaura fistancho Herodiaspa warmi wamran gachwasha casha llapan juntaynincunapa ñaupancho. Chay jipash gachwaptin Herodesga fiyupa cushicuran.7. Chaymi jipashtaga jurashpan niran: «Imatapis mañacamashayquitaga goshayquimi» nir.8. Niptenga maman yachachishannölla Herodesta nisha: «Bautisaj Juanpa umanta goycamay matiwan aparcachimur.»9. Chayta wiyaycur mandaj Herodes fiyupa llaquicuran. Gayachishancunapa ñaupancho imatapis gonanpaj jurashanpita mana pengaycho cayta munashachu. Chaymi uywaynincunata niran chay jipash nishanta goycunanpaj.10. Carsilman cacharan Juanpa umanta roguramunanpaj.11. Chaura uywaynincunaga Juanpa umanta matiwan chayachir chay jipashta goycuran. Chay jipashna mamanman aparan.12. Chaypita Juanpa disïpuluncunaga aywar cuerpunta pampaycäriran. Nircorga Jesusta willaparan imano päsashantapis.13. Juanta wañuchishanta mayaycur Jesusga japallan aywacuran can'wawan chunyajman. Jesús japallan aywacuptinpis runacunaga musyaran mayman aywashantapis. Chaymi runacunaga marcacunapita Jesusta tarinancama chaquillapa aywaran.14. Can'wapita urarcur Jesús ricaran achca runacuna shuntacasha carcaycajta. Chaymi cuyapashpan gueshyajcunata allchacächiran.15. Pacha tardiyaycaptinna disïpuluncunaga Jesusman aywaycur niran: «Chunyajchömi caycanchi. Pachapis tardiyaycannami. Runacunataga ‹aywacuyna› niy marcacunaman aywar chaycho micuyta rantinanpaj.»16. Niptin Jesusga niran: «Paycunaga manami aywacunmanchu. Gamcuna garay ari.»17. Chaura disïpuluncunaga niran: «Pichga tantallata ishcay pescädullantawanmi charaycä» nir.18. Niptin Jesús niran: «Chaura chayta apamuy.»19. Nircorga runacunatami niran tajta pampaman jamacunanpaj. Chaura pichga tantata ishcay pescädutawan aptarcurmi Tayta Diosta mañacur agradësicuran. Nircur tantata paquircur-paquircurmi disïpuluncunata aypuran jamaraycajcunata aypunanpaj.20. Chaura llapan runacuna sacsananyaj micuran. Micuyta usharcuptin disïpulucunaga puchojcunata shuntaran chunca ishcay canasta juntataraj.21. Chay micojcunaga rucu ollgucunallata yupaptin caran pichga waranganömi (5,000). Warmitawan wamrataga mana yuparanchu. Quechuan Bible 2010 (QUB) © 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.